“Soms is het alsof hij me niet hoort”, zegt ze terwijl ze met gebukt hoofd een vuiltje van haar schoen veegt. “Alsof hij voor alles en iedereen oor heeft, behalve voor mij”.
Hij zucht en knikt zijn hoofd in stilte heen en weer.
“Zie je wel, precies dit bedoel ik dus”. Antwoordt ze onmiddellijk, terwijl ze me licht geïrriteerd aankijkt.
Deze twee mensen die hier voor me zitten, tonen me wat er zich dagelijks afspeelt in vele huishoudens. Door de snelheid van ons leven, de drukte van onze dagen, geraken we het kwijt: het echt luisteren naar elkaar.
Het duurde even vooraleer we een moment vonden om elkaar voor het eerst te ontmoeten. Een gaatje ontdekken in hun agenda was even moeilijk als een parkeerplek vinden in hun dichtbebouwde straat van de Leuvense binnenstad. Na wat heen-en-weer gemail, ontdekte we een gezamenlijk beschikbaar moment, maar net voordat de sessie kon plaatsvinden, drong zich onverwacht een andere afspraak op. We speurden verder naar een nieuwe kans. Niet veel later zitten ze voor me “Zo, het is ons dan toch gelukt hier te geraken” zegt ze met bescheiden glimlach, die haar rood getinte lippen benadrukken. Ze komt net van de jaarlijkse nieuwjaar diner op het werk. Een festiviteit waar ze elk jaar naar uitkijkt, niet alleen omdat het een van de zeldzame momenten is dat ze haar rode lippenstift kan bovenhalen. Ook omdat ze naar goede gewoonte het hoofdgerecht verzorgt. De bordjes die zij klaarmaakt zijn volgens haar baas ‘niet enkel een streling voor de tong, ook een kunstwerk voor het oog”.
Hij zit keurig naast haar met opgeblonken schoenen om na de sessie door te rijden naar een belangrijke vergadering. Het moment dat zijn toekomst binnen het bedrijf waar hij al jaar en dag werkt, zou verzilverd worden. Eindelijk krijgt hij de promotie waar hij al jaren naartoe werkt. Ze reden elk apart naar me toe, om elkaar hier bij mij, te treffen. Om elkaar, in mijn aanwezigheid, een stuk van hun kostbare tijd te geven. De zeldzaamheid van dit moment wordt nog opvallender door de stilte die volgt en benadrukt wordt door hij die enkele keren op zijn klok kijkt. Dit doen ze niet vaak, naast elkaar in de zetel zitten, zonder tv die zorgt voor een rumoerig achtergrondgeluid, zonder pc op hun schoot, zonder gsm in de hand, zonder ogen die op zoek gaan naar welke huishoudelijk taken vol ongeduld staan te wachten. Samen zijn zonder afleiding. Samen zijn me elkaar en verder niets. Ze begint te friemelen, haar handen verklappen de onwennigheid die zich tussen hen innestelt. Ze wrijft verder over haar schoen en gaat vervolgens op zoek naar de storende pluisjes op haar jas. Nadat ze het vierde pluisje zorgvuldig tussen duim en wijsvinger van haar jas haalt, zeg ik:
“Hij hoort je klaar en duidelijk”. “Hij zucht, dat vertelt me dat hij gehoord heeft wat je zei.” Ik zie haar opkijken, voorzichtig draait ze haar hoofd in zijn richting en kijkt ze hem twijfelend aan. “Ik denk dat je het gevoel hebt dat hij niet naar je luistert, dat hij niet de tijd neemt om stil te staan bij wat je echt wil vertellen”.
Deze twee mensen die hier voor me zitten, tonen me wat er zich dagelijks afspeelt in vele huishoudens. Door de snelheid van ons leven, de drukte van onze dagen, geraken we het kwijt: het echt luisteren naar elkaar. Je passeert elkaar s ’ochtends terwijl je fruit voor de kinderen snijdt, en je partner nog net ‘tot straks’ kan mompelen terwijl hij een boterham in zijn mond duwt. Hij is nog maar net de oprit afgereden of je merkt op dat hij, weeral, zijn boterhammen doos vergeten is.
Doorheen de dag bel je elkaar wel eens om met een half oor te vragen ‘he, hoe is je dag?’ maar als je weer aflegt, vraagt je jezelf af wat je partner nu eigenlijk geantwoord heeft. Als je terug thuis bent, heb je nog maar net je jas uitgedaan of vliegen de kinderen al rond je en is je avond volgeboekt met puzzels maken, playmobil spelen en tussen door enkele woorden te wisselen met je partner over wie eten maakt en wat er op de borden zal belanden. De avond is in een knip voorbij. Maar het werk stopt nooit. Wanneer de kinderen in bed zijn en eindelijk slapen, kan je eindelijk de rekeningen betalen die staan te roepen, online broeken kopen voor de jongste want die loopt al enkele dagen rond met kapotte knieën, misschien toch maar eens een collect en go regelen om de volgende dagen iet gestructureerde om te gaan met het avondeten, en nog zo veel anderen dingen die je moest onthouden maar doorheen de avond al weer kwijt bent.
Er is gewoon geen tijd om lange gesprekken te voeren en de tijd te nemen, om uit je rol als ouders te stappen en in te checken in je rol als koppel. En al zeker niet wanneer de kinderen rondlopen en je zo vaak onderbreken.
Ik vraag hen om elkaars hand te nemen. Ze kijken elkaar grinnikend aan. Alsof ze even afchecken bij elkaar “gaan we dit echt doen”.
Onwennig en nieuwsgierig schuiven ze wat dichter bij elkaar en nemen ze elkaars hand vast.
“Hoe voelt dat?”, vraag ik. Terwijl ik het vraag, zie ik een soort rust over hen heen vallen. Zij kijkt hem afwachtend en nieuwsgierig aan. “Wel goed, eigenlijk” zegt hij met een ontluikende glimlach. En terwijl ik naar dit ontroerend en vredevol beeld van deze twee mensen kijk, zie ik het te voorschijn komen: de aandacht voor elkaar. Hij ontluikt zich tussen hen als een rode klaproos, die bloeit in het licht van hun aanraking.
Soms gaat het niet over meer. Meer tijd maken voor elkaar. Er zijn momenten in je leven dat de zoektocht naar meer tijd even onmogelijk is als het vinden van twee dezelfde kousen. Soms gaat het over de tijd samen anders aangrijpen. Het moment dat je partner aan je mouw trekt om iets te vertellen, kan je kiezen om te horen wat er gezegd wordt, of om te luisteren wat er vertelt wordt. Elkaar aanraken op zo’n moment, brengt je waar je op dat moment moet zijn: bij elkaar. In contact met elkaar. Het zet je oren scherpen en je blik gefocust.
Want eigenlijk is het best bijzonder. Elke keer wanneer je partner zich naar jou richt, wilt hij/zij iets kwijt. Is er iets in hem of haar dat nood heeft om gehoord te worden. Er is iets dat zorg, aandacht, liefde of hulp nodig heeft of een praktisch belang draagt. Dat jij die persoon mag zijn, waar je partner bij terecht kan, dat is uniek.
Houd dat vast.