Een antwoord op jouw liefdes-en levensvragen.
V. Ik zit al anderhalf jaar in een 'relatie' (dat schrijf ik zo, al zou ik er beter een vraagteken achter plaatsen) met een hele lieve man, maar hij kan (of wil) zich niet binden. We zijn beiden eind twintig. Volgens hem hebben we geen relatie, maar we zijn heel veel samen: we zijn al samen op vakantie gegaan, ik heb zijn ouders en familie ontmoet, ... Vanaf het moment dat ik te dichtbij kom, duwt hij me terug weg en vraagt hij dat ik uit zijn leven verdwijn (hij kan de angst, onzekerheid en stress niet aan die bij een relatie (met mij) komen kijken). Volgens hem heb ik heel veel positieve en goede eigenschappen die hij super aantrekkelijk vindt, maar ziet hij geen toekomst met mij. Het is te eng, zegt hij.
Ik vind het heel moeilijk om hem los te laten. Ik zou zo graag willen dat het werkt, want ik zie wél een toekomst met hem. We hebben al meermaals geprobeerd om contact te verbreken, maar hij komt telkens terug, en ik laat dat toe. Mijn omgeving is ons verhaal helaas beu gehoord en ze begrijpen niet waarom ik niet gewoon wegga en hem vergeet. Hierdoor heb ik het gevoel dat ik mijn verdriet zelf zoek en hem niet wil loslaten. Dat maakt me vaak eenzaam.
A. Waw, je verhaal doet me er weer even aan denken dat niet enkel het vasthouden van liefde diklastig is (als je na 20 jaar samen suf in de zetel en nog weinig de partner ziet waar je ooit zo verliefd op werd), maar soms net het begin ervan. Het lijkt zo'n evidentie, je wilt samen zijn dus ben je samen. Je voelt niet hetzelfde voor elkaar, dus ben je niet samen. Jouw verhaal maakt nog maar eens duidelijk dat ook het begin van een relatie niet altijd van de startblokken schiet. Je vertelt verscheurend mooi hoe moeilijk en niet-rechtlijnig liefde in het begin ook kan zijn. "we hebben elkaar graag, en toch hebben we geen relatie." Hoe kan dat zelfs? Hoe onlogisch is dat eigenlijk? Jullie lijken elkaar niet volledig te kunnen loslaten, dus dan is het toch duidelijk dat er liefde is? Waarom lukt het dan niet om samen te zijn?
Laat dit het eerste zijn dat ik je op het hart druk: een relatie die niet uit de startblokken schiet, hoeft geen slechte relatie te zijn of zelfs 'gedoemd te zijn om te mislukken'. Zo'n dingen bestaan niet.
De vraag is wel; als er liefde is, als hij terugkomt en jij steeds je armen opent... maar er geen sprake kan zijn van een relatie... wat is er dan wel? En is dat genoeg om verder te kunnen? Het verlangen van liefde brengt jullie steeds weer samen, maar het risico van liefde zorgt er ook weer voor dat jullie elkaar kwijt geraken. Want hoe schoon liefde ook is, het is een kei groot risico. Je hart geven aan iemand en hopen dat het goed uitdraait, is eng. Verlammend eng. Want je weet het nooit zeker. Die onzekerheidheid, die broosheid is voor de ene verpletterend en voor de andere een amper voelbaar risico. We doen er soms over alsof het klare koek is, en het het meest gewone, simpele is wat we doen: liefhebben. Maar dat is het niet. Het is eigenlijk zot. Zot heerlijk. Maar ook echt zot riskant.
Ik geloof erin dat niemand er bewust voor kiest om zich niet te binden. Doorheen ons leven hebben de teleurstellingen in liefde ons soms geleerd dat het te risicovol is om je hart aan iemand te geven en dan maar je vingers te kruisen en hopen dat de ander er goed mee omgaat. Als hij die teleurstellingen vaak gevoeld heeft, berschermt hij zich. Begrijpelijk. Dat doet hij niet bewust (het is geen knop ofzo die hij induwt), maar het is zo'n gewoonte geworden van niet te dicht te komen bij mensen, omdat hij dan nog harder teleurgesteld kan worden. Opnieuw kan voelen wat een teleurstelling liefde kan zijn. Hoe pijn het kan doen om iemand heel graag te zien, wanneer dat graag zien ooit stopt of niet meer beantwoord wordt. Van zodra een relatie zich ontwikkelt en hij voelt dat hij iemand heel erg graag ziet, gaat zijn lichaam en hoofd in werking om afstand in te bouwen. Omdat het te riskant is om nog dichter te komen en iemand graag te zien. Niet omdat hij jou niet graag heeft, of dat jij iets verkeerd doet. Net omdat hij je zo graag heeft, is het zo risicovol. Omdat hij voelt 'ik wil het zo graag dat ik er bang van krijg.'
Wat ik je als tweede op het hart wilt drukken: Jij kan niets doen om hem te veranderen. Je kan niets doen om hem te overtuigen. Om hem meer klaar te maken, om ervoor te zorgen dat hij sneller kan schakelen. Om ervoor te zorgen dat hij durft.
Hij volgt het tempo dat hij kan. Wanneer het te snel gaat, zal hij terugschakelen. Je kan wel zijn hand vasthouden en hem helpen vertrouwen te hebben dat het ok is om de broosheid van liefde te trotseren. Dat jullie het samen trotseren. Want liefde is eng. Dat hij niet sneller moet gaan dan hij kan.
Jij verlangt het zo om verder te gaan, je kan de toekomst al ruiken en je neus verleidt je om die stappen te zetten. Alsof je in level 5 geraakt bent, het volgende level lonkt en je net op het laatste in de ravijn valt en er ergerlijk duidelijk op je scherm 'game over' flitst. FUCK.
Het is super lastig om zo'n zalig gevoel als liefde te temperen. Maar om liefde tweezijdig te maken, moet hij soms getemperd worden. Ik denk dat liefde soms ook het juiste tempo zoeken is. Zeker in het begin. Zelden zit je op hetzelfde tempo als de persoon die je graag ziet. In elke relatie moet je voortdurend op zoek gaan naar de juiste afstemming, het juiste tempo en blijven schakelen. Terugschakelen als de toerenteller te warm wordt, geduldig zijn wanneer je in 2e rijdt omdat de ander daar is, maar eigenlijk zelf al best naar 5e kunnen schakelen. Je schakelt niet hoger, voor de ander. Ookal zou je het zelf al kunnen. Als je te snel schakelt, verlies je de ander. Dan wordt de motor oververhit en loopt hij vast. Dat lijkt bij jullie te gebeuren. Een belangrijke vraag is dan ook: hoe duur is het voor jou om terug te schakelen, om te temperen? Hoe getemperd en geduldig kan je zijn zonder jezelf te verliezen? En wat is zijn bereidwilligheid en durf om het risico van liefde met jou, op jullie tempo, te trotseren?
Ik ken een koppel dat ondertussen 20 jaar samen is en ooit begon met de woorden "we proberen". Zij wou zich niet binden, hij stond te popelen. Toen hij eindelijk de kans kreeg haar in een dronken bui te zoenen, kwam de 'game over' de volgende dag als kater tevoorschijn. Zij was duidelijk 'ik wil geen relatie'. Hij wou niet loslaten. Ze schakelde terug en begonnen hun relatie met de woorden "we proberen". Daar konden ze hun allebei in vinden. Ondertussen zijn ze bijna 20 jaar samen en is het ook een uitdaging gebleven in die 20 jaar: hoe dicht komen we bij elkaar, hoeveel afstand hebben we nodig en hoe snel kunnen we schakelen in het leven samen. Ze zijn nog steeds gelukkig samen en hebben doorheen de jaren manieren gevonden om met dat verschil tussen hen om te gaan. Dit is een succesverhaal, geen rechte lijn naar succes, maar wel met groei en moeilijke momenten tussendoor. Maar er was steeds liefde om elkaar te blijven vinden. Net zoals het eigenlijk in elke relatie gaat.
Weet ook dat elk koppel (echt, elk koppel) op momenten elkaar even verliest, ruzie maakt, tijd nodig heeft om even alleen te zijn of sneller een huis wilt kopen dan de ander. Je zal dus geen enkele partner vinden waar het zomaar perfect loopt, zonder haperingen, en verdriet soms onderweg. Dat betekent ook niet dat je jezelf moet wegcijferen.
Blijf ook steeds in voeling met jezelf: hoeveel moet ik mijn rekker uitrekken, is hij goed voor me? Voel ik me ook goed bij hem? Zijn we liefdevol? Ben ik goed genoeg en is hij er voor mij? Als je hierop allemaal ja kan antwoorden, kan het misschien we de moeite waard zijn om traag maar stevig verder te bouwen aan wat ooit een relatie kan worden. Als je op deze vragen nee antwoordt, dan kan het je misschien ook vertellen dat deze liefde veel werk zal vragen.
Als laatste wil ik je nog iets kwijt over de omgeving en de maatschappelijke druk die misschien tussen de lijntjes doorduwt.
Als eind twintiger ligt de wereld en de toekomst ook op je schouders. De volgende levels van het leven zijn een niet ontkennen hete adem in je nek. Het moment van je leven waar je een autosleutel en huissleutel aan je sleutelbos moet hebben hangen, en alvast een bumpersticker met de namen van je toekomstige kinderen in je virtuele winkelmand. Je moet, volgens de onzichtbare wetten van het dertigersleven, het leven wel een beetje op orde hebben ondertussen. En als onze omgeving dat niet kraakhelder maakt tussendoor, verpletteren we onszelf ermee. En opnieuw: jij bepaalt je tempo. Jullie bepalen je tempo. Hoe snel je kan gaan, waar jullie al zijn en waar jullie nog niet zijn (en misschien ook nooit willen zijn). Het is moeilijk om er tegenin te gaan en niet alleen jezelf maar ook je omgeving hierin mee te krijgen. Ik vraag me af hoeveel die druk ook bij hem speelt en nog een extra zwaarte legt op jullie relatie.
Je omgeving is je verhaal beu gehoord, dat is pijnlijk om te voelen. Dat mensen die je misschien nu net zo nodig hebt, hun oren sluiten. Je omgeving voelt ze zich machteloos omdat ze jou het beste toewensen, en zien hoe jullie worstelen. Ze willen het beste voor jou, maar merken ook dat ze dat niet in de hand hebben. Ze geraken er zelf van in de stress of worden er bang van en zeggen dan dingen als 'het is wel goed geweest zo' waarmee ze eigenlijk ook zeggen 'het doet me zoveel om langs de zijnlijn te blijven toekijken hoe jullie niet verder geraken". Ze kunnen jou niet begrijpen. Ze voelen niet wat jij voelt, ze voelen niet het onmogelijke dat jou vanbinnen verscheurd. Niemand zal je hierin echt begrijpen. Dat kan je hen niet kwalijk nemen, maar dat is voor jou eenzaam. Dat betekent niet dat je niet steun kan vinden bij mensen die jij steunen in de twijfel, in het niet-weten, in het proberen. Wie in je omgeving kan naar je luisteren en je het gevoel geven dat het ok is, wat je ook kiest, dat ze er zijn? Wie kan luisteren met onbevooroordeelde oren? Ookal is het maar één iemand, misschien is dat genoeg om langs de zijnlijn te staan en mee de liefde te vieren, of met open armen het verdriet op te vangen.
Om een antwoord te krijgen op jouw verhaal of dilemma, kan je me mailen of een voice bericht
Afbeelding: "Russell" - Lea Colie Wight, oil on linen